UNGCNTชู 3 แนวทางผนึกกำลังแก้ทุจริต เพิ่มความโปร่งใสหนุนธุรกิจไทยเติบโตยั่งยืน

ด้านนายกุลเวช เจนวัฒนวิทย์ กรรมการผู้อำนวยการ สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD) กล่าวว่าแม้ว่าในหลายปีที่ผ่านมา ภาคเอกชนจะตื่นตัวและเข้ามามีส่วนร่วมแก้ไขปัญหาทุจริตคอร์รัปชันมากขึ้น แต่ปัญหานี้ยังคงมีสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสะท้อนได้จากคะแนน CPI ในปีที่ผ่านมา ที่ประเทศไทยถูกจัดอันดับให้อยู่ที่ 108 จาก 180 ประเทศทั่วโลกและได้กล่าวถึงกลยุทธ์สำคัญเพื่อส่งเสริมภาคเอกชนในการต่อต้านการคอร์รัปชัน คือ การพัฒนาสิทธิประโยชน์และมาตรการจูงใจแก่บริษัทต่างๆ สำหรับความมุ่งมั่นในการดำเนินธุรกิจอย่างมีจริยธรรมและมีความโปร่งใส ซึ่งมีหลายรูปแบบ เช่น การลดหย่อนภาษีสำหรับบริษัทที่มีนโยบายต่อต้านการทุจริตที่มีมาตรฐานและเป็นไปตามกฎหมายการได้รับสิทธิพิเศษเมื่อประมูลงานหรือการทำสัญญาเป็นคู่ค้ากับรัฐบาลสำหรับบริษัทที่มีประวัติด้านความซื่อสัตย์สุจริต หรือมีระบบควบคุมในการป้องกันการคอร์รัปชันที่เหมาะสมได้รับการรับรองจากองค์กรที่น่าเชื่อถือ การเข้าถึงแหล่งเงินทุน โดยสถาบันการเงินและนักลงทุนอาจมีแนวโน้มที่จะจัดหาเงินทุน ให้กับบริษัทที่มีมาตรการต่อต้านการคอร์รัปชันที่เข้มแข็ง การยอมรับและการประชาสัมพันธ์ บริษัทที่เป็นผู้นำในการต่อสู้กับการคอร์รัปชันอาจได้รับการยอมรับผ่านรางวัลและการยอมรับในรูปแบบต่างๆ จากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ซึ่งสามารถช่วยเพิ่มชื่อเสียงและดึงดูดโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ให้แก่บริษัทเอกชน

UNGCNT พบ 2 ปัจจัยเสี่ยงที่อาจสร้างโอกาสการทุจริต ในกระบวนการดำเนินธุรกิจ

ดร.เนติธร ประดิษฐ์สาร เลขาธิการสมาคมเครือข่ายโกลบอลคอมแพ็กแห่งประเทศไทย(UNGCNT) กล่าวย้ำว่า การต่อต้านการทุจริตเป็นเรื่องของทุกฝ่าย การลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ว่าด้วยการยกระดับการส่งเสริมภาคเอกชนในการแก้ไขปัญหาการทุจริตคอร์รัปชัน ในวันนี้ มีสาระสำคัญอยู่ที่การนำไปปฏิบัติและวัดผลได้ รวมทั้งเปิดเผยให้โปร่งใสและให้มีการตรวจสอบได้ ทั้งนี้ เพื่อส่งเสริมให้ภาคเอกชนมีส่วนร่วมและมีบทบาทเชิงรุกมากขึ้นในการป้องกันและต่อต้านทุจริตคอร์รัปชันทุกรูปแบบ ซึ่งจะช่วยยกระดับความโปร่งใส ส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม รับรองความยุติธรรมให้กับทุกคน ซึ่งถือเป็นเป้าหมายสำคัญสูงสุด พร้อมทั้งกล่าวว่านักลงทุนและภาคธุรกิจจะใช้ค่าคะแนนดัชนีการรับรู้การทุจริต (Corruption Perceptions Index : CPI) ประเมินความเสี่ยงและตัดสินใจลงทุนในประเทศไทย รวมทั้งการประเมินคะแนน CPI จะอ้างอิงข้อมูลจากหลายภาคส่วน รวมถึงภาคธุรกิจและเอกชน จึงทำให้การยกระดับคะแนนนี้ จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมืออย่างเข้มแข็งระหว่างภาครัฐและเอกชน

นอกจากนี้ ยังได้เปิดเผยว่า จากการถอดบทเรียนของ UNGCNT พบความท้าทายสำคัญ 2 ประการ ในกระบวนการอนุมัติ อนุญาตทางธุรกิจที่เป็นความเสี่ยงที่อาจสร้างโอกาสในการทุจริตคอร์รัปชัน  ได้แก่ 1.ข้อท้าทายด้านกระบวนการ ภาคเอกชนต้องเผชิญกับขั้นตอนจำนวนมากและระยะเวลาที่ใช้ในกระบวนการอนุมัติ อนุญาต หากกระบวนการอนุมัติ อนุญาตมีความซับซ้อนมากเท่าไร ความเสี่ยงในกระบวนการที่ไม่โปร่งใสก็จะเพิ่มขึ้นนอกจากนี้ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องนำเทคโนโลยีดิจิทัล (digitalization) มาใช้ในการอนุมัติ อนุญาต และตรวจสอบ ติดตามผล เพื่อให้กระบวนการรวดเร็วขึ้น 2.ข้อท้าทายด้านกฎระเบียบ การมีกฎระเบียบที่กำหนดกระบวนการที่ซ้ำซ้อนและไม่จำเป็นในการอนุมัติ อนุญาตที่เกี่ยวกับการดำเนินธุรกิจ อาจจะกลายเป็นอุปสรรคในการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขัน  เพิ่มภาระในการปฏิบัติงานให้กับหน่วยงานภาครัฐ อาจนำไปสู่ความเสี่ยงในการทุจริตได้ ไม่ว่าจะเป็นการเรียกรับผลประโยชน์เพื่อลัดขั้นตอนที่ซ้ำซ้อน ความสับสนและความไม่แน่นอนในการปฏิบัติตามกฎหมาย และการเพิ่มต้นทุนในการดำเนินธุรกิจ รวมถึงการทำลายโอกาสในการเติบโตอย่างยั่งยืนและรับผิดชอบ

UNGCNT ชู 3 แนวทางผนึกกำลังแก้ทุจริต เพิ่มความโปร่งใส หนุนธุรกิจไทยเติบโยยั่งยืน

ดร.เนติธร กล่าวต่อไปว่า สมาคมฯ เสนอ 3 แนวทางหลักเพื่อพิจารณาประกอบการป้องกันและแก้ไขปัญหาการทุจริต ได้แก่ 1. การปรับปรุงกระบวนการอนุมัติ อนุญาตด้วยมาตรการที่ไม่ใช่กฎหมาย (non-legal measures) โดยการนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการติดตามและความรับผิดชอบในกระบวนการอนุมัติ อนุญาต โดยกำหนดตัวชี้วัดผลการดำเนินงาน (KPI) และเป้าหมายในการนำเทคโนโลยีมาใช้อย่างเป็นรูปธรรม และวัดผลได้ รวมถึง ช่วยเหลือกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง เนื่องจากมีต้นทุนที่จำกัด โดยอาจจัดตั้งศูนย์ช่วยเหลือ SME เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติตามกฎระเบียบ ให้คำแนะนำ และช่วยเหลือในการดำเนินการตามขั้นตอนต่างๆ  ขณะที่ แรงงานข้ามชาติ ซึ่งมีความเสี่ยงสูงต่อการทุจริตในกระบวนการเข้าเมือง อาจจัดให้มีการให้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่ รวมถึงช่องทางร้องเรียนที่ปลอดภัย (whistleblowing)  2. การทบทวนกฎระเบียบเพื่อขจัดขั้นตอนที่ซ้ำซ้อนหรือใช้ดุลยพินิจสูง (deregulation) ลดจำนวนกฎระเบียบและขั้นตอนที่ไม่จำเป็นและสร้างภาระซึ่งจะช่วยลดความซับซ้อนและต้นทุนในการดำเนินธุรกิจเพิ่มกลไกตรวจสอบและถ่วงดุลในกรณีที่ต้องใช้ดุลพินิจเพื่อลดโอกาสในการใช้อำนาจในทางที่ไม่ชอบและการทุจริตและ3.การปฏิรูปกระบวนการอนุมัติอนุญาตโดยรวม (authorization reform) ออกแบบกระบวนการอนุมัติ อนุญาตที่สอดคล้องกับการดำเนินธุรกิจในทางปฏิบัติ โดยเน้นการออกแบบที่คำนึงถึงผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง (user-centric design) ใช้กระบวนการอนุมัติ อนุญาตแบบอิงความเสี่ยง (risk-based licensing) โดยพิจารณาปัจจัยแวดล้อม อาทิ ประเภทอุตสาหกรรม ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สุขภาพและความปลอดภัยของประชาชน ความมั่นคงทางการเงินของธุรกิจ และประวัติการปฏิบัติตามกฎระเบียบของผู้ประกอบการ เป็นต้น

ขณะเดียวกัน การต่อต้านการทุจริตที่มีประสิทธิผล จำเป็นต้องมีความสมดุลระหว่างบทลงโทษและแรงจูงใจที่เหมาะสม ที่ผ่านมาภาคเอกชนได้พยายามกำหนดมาตรการ และโครงการต่างๆ เพื่อต่อต้านการทุจริตทั้งภายในองค์กรตลอดห่วงโซ่อุปทาน ผ่านการทำงานร่วมกับคู่ค้า ไม่ว่าจะเป็นการประเมินความเสี่ยง การเปิดช่องทางแจ้งเบาะแส รวมถึงให้ความร่วมมือกับภาครัฐ อย่างไรก็ตาม ภาคเอกชน ยังต้องการการสนับสนุนช่วยเหลือจากภาครัฐเพื่อเสริมสร้างกลไกป้องกันที่มีอยู่ และการสร้างมาตรการจูงใจ เช่น สิทธิประโยชน์ทางภาษี สิทธิประโยชน์ในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง

“ ผมเชื่อมั่นว่า พลังและความร่วมมือของทุกฝ่าย จะสามารถปิดช่องว่าง ลดโอกาส และความเสี่ยงการทุจริต สร้างสภาพแวดล้อมในการแข่งขันที่เป็นธรรม ซึ่งจะส่งเสริมให้ธุรกิจเติบโตอย่างยั่งยืนและรับผิดชอบ” ดร.เนติธร กล่าวทิ้งท้าย