How Might We Produce Play? 

How Might We Produce Play? 
เบียดเบียนโลกน้อยลง แต่การเล่นไม่เปลี่ยนไป มองโมเดลธุรกิจใหม่กับหลักสูตร Circo Circular Design

เพราะโลกที่ดีขึ้น ของ PlanToys มีความยั่งยืนและการเรียนรู้ของเด็กๆเป็นหัวใจ ทีมผู้ก่อตั้งจึงใส่ใจในทุกขั้นตอนของธุรกิจ ตั้งแต่การเลือกวัสดุ การผลิต ไปจนถึงการเล่นของเด็ก จึงไม่แปลกที่เราจะได้เห็นของเล่น ที่ผลิตจากไม้ยางที่ถูกทิ้งให้หมดมูลค่าอุตสาหกรรมน้ำยางพารา และขี้เลื่อยที่เป็นส่วนเหลือจากในโรงงาน บนเส้นทางความยั่งยืนมากว่า 40 ปี 

How Might We Produce Play? ชวนมาสนทนาถึงการต่อยอดเส้นทางความยั่งยืนในอนาคตของธุรกิจ กับคุณ โกสินทร์ วิระพรสวรรค์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท PlanToys หนึ่งในผู้เข้าร่วมหลักสูตร CIRCO Circular Design ครั้งที่ 1 

ตอนนี้เรา (PlanToys) กำลังจะทำ sustainability roadmap ครับ พิลลาร์หนึ่งที่เราพูดถึงก็คือ ‘way of working/way of practice’ ว่าน่าจะเอาเรื่องของCircular Economy เข้ามาใช้นะ แล้วก็ประจวบเหมาะกับที่ CIRCO ได้โปรโมทเรื่องนี้อยู่พอดี เราก็เลยคิดว่าเราลองมาหาความรู้ดีกว่า เพราะจริง ๆ แล้วเราก็ทำเรื่องของการพัฒนาอย่างยั่งยืนหรือเศรษฐกิจพอเพียงอะไรแบบนี้มาเยอะแล้ว พอได้มาเจอกับ Circular Economy เลยคิดว่า อย่างน้อยมันก็เป็นโมเดลที่เราสามารถนำมาใช้ในการทำธุรกิจได้ 

คิดว่า Circular Design มีความสำคัญกับองค์กรมากน้อยขนาดไหน

ผมคิดว่าไม่ว่าจะเป็นธุรกิจอะไรก็ตาม ยังไงก็ต้องกลับมาดูในเรื่องของ vision-mission ของบริษัทมากกว่าครับ ไม่ว่าคุณจะทำของเล่น เฟอร์นิเจอร์ หรือคุณจะทำอะไรก็ตาม ถ้า vision-missionขององค์กรไม่ได้มุ่งเน้นไปที่เรื่องของ sustainability/resources ผมคิดว่าคุณทำ Circular Design ไปก็อาจจะไม่เห็นผลที่ชัดเจนนะครับ แต่ว่าถ้าคุณมีจริตที่อยากทำเรื่องราวดังต่อไปนี้อยู่แล้วเนี่ย ผมว่าข้อดีของ Circular Design คือจะเป็นการต่อยอด เพราะมันอาจจะต้องใช้แรงกระตุ้นมหาศาลในการทำให้คนที่ไม่ได้สนใจมาก่อน หันมาทำ Circular Design แต่สำหรับคนที่มีจริตอยู่แล้ว พอเขาได้มาเห็นโมเดล เห็นคอนเซปต์ เขาสามารถต่อยอดให้มันมีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนมากขึ้นได้ ผมเลยคิดว่าประโยชน์น่าจะอยู่ที่ตรงนี้ มันจะเห็น action มากกว่าครับ

ของเล่นชิ้นไหนของ PlanToys ที่นำหลัก Circular Design มาใช้บ้าง

ของเล่น PlanToys ‘ทุกอย่าง’ นั้นตอบโจทย์ของ Circular หมดเลยครับ เพราะด้วย vision-mission ของบริษัทเองเนี่ย เราอยากเห็นโลกที่ดีขึ้น และเราอยากเปลี่ยนโลกให้ดีขึ้น คุณวิฑูรย์ ผู้ก่อตั้ง ก็มองว่าสังคมเมื่อ 40 ปีที่แล้วโลกมันไม่ค่อยยุติธรรมเราก็เลยอยากเห็นโลกที่ดีขึ้นครับ 

แต่ด้วยความที่เราเป็นพลเมืองตัวเล็ก ๆ ไม่สามารถเปลี่ยนโลกได้อยู่แล้ว เราก็เลยมีความคิดว่า ทำไมเราไม่หันมาปลูกฝังเด็ก ๆ ให้เป็นเด็กที่ดีล่ะ  “Better kids, better world.”  เรามองว่า ถ้ามีเด็ก ๆ ที่ดีในวันนี้ พวกเขาน่าจะโตไปเป็นพลเมืองที่ดีในอนาคตได้ 

รวมถึงวัสดุของเราเอง เราก็เป็นเจ้าแรกที่ไปเอาไม้ยางพารามาใช้  ไม้ยางพาราถูกปลูกมาเพื่อใช้น้ำยาใช่ไหมครับ เพราะฉะนั้นหลังจากที่มันเลิกผลิตน้ำยา หรือ productivity มันน้อยลง เราเองก็เป็นเจ้าแรกของโลกเลยที่ไปรีเคลมไม้นั้นมาเป็นวัสดุทำของเล่น  ดังนั้นคอนเซปต์ของเล่นของเราก็ คือเอาวัสดุมารียูสใช้ใหม่อยู่แล้ว เราเองทำของเล่นเราก็ไม่เคยตัดต้นไม้สักต้นครับ
จริงๆ คอนเซปต์เราอาจจะมากกว่า Circular ด้วย ซึ่งก็คือความยั่งยืน เพราะเราต้องการดูแลคนหรือพนักงานของเราด้วย เราก็เลยคิดค้นระบบดูดฝุ่นขี้เลื่อยในโรงงาน คือเนื่องด้วยค่าจัดการที่แพงมาก ๆ และเรามี waste มากมายมหาศาล เราก็เลยต้องหาวิธีว่าจะจัดการกับ waste เหล่านั้นยังไง ก็เลยเอามาต่อยอดโดยการเอามาทำเป็นวัสดุของของเล่นชิ้นใหม่แทน เรียกว่าเป็นการเอา waste มาใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุดครับ

พอมีเรื่องของคอนเซปต์ sustainability หรือ Circular Economy เข้ามา เราก็คิดว่านี่คือการต่อยอดไปสู่ next step แล้วนะ เพราะในอดีตเราได้ทำมาหมดแล้ว พอเป็นการต่อยอดเราจึงถอยหลังไม่ได้แล้ว ต้องไปข้างหน้าอย่างเดียว ยิ่งพอมาเข้าคลาสจึงทำให้เราได้รู้ว่า จริง ๆ คนใช้ของเล่นน้อยมากนะ เช่น ลูกเล่นของเล่น 5-10 นาทีก็ไปจมอยู่มุมห้องแล้ว เราก็เลยมีไอเดียว่า จะมีวิธีไหนไหมที่เราจะไม่ต้องซื้อของเล่น แต่เปลี่ยนเป็น pay per use/pay per experience แทน นี่ก็เลยเป็นคอนเซปต์ของโปรเจกต์เราครับ
สิ่งที่ไม่ได้คาดหวังจากคลาสนี้ แต่คิดว่าได้รับกลับไป มีอะไรบ้าง

ผมรู้สึกว่าโชคดีและก็เป็น privilege เลย ที่เทรนเนอร์ที่ดูแลทีมของเราเขามีประสบการณ์ในอุตสาหกรรมของเล่นมาก่อน เขาสามารถแชร์ insight บางอย่าง รวมถึงสิ่งที่เขาเคยทำมาทั้งล้มเหลวและประสบความสำเร็จ ก็เลยรู้สึกว่าได้รับรู้ lesson learned เกี่ยวกับอุตสาหกรรมของเราไปด้วย และอีกอย่างที่ไม่ได้คาดหวังเลยก็คือคอนเนคชั่น อย่างเวลาที่เรามีเรื่องอะไรก็จะสามารถไปปรึกษากับเขาได้เลย

อีกส่วนหนึ่งที่ไม่ได้คาดคิดเลยก็คือ เวลาที่เราได้อยู่กับธุรกิจอื่น ๆ บางครั้งเราก็นึกไม่ออกเลยว่า ถ้าเราไปอยู่ในจุดยืนของเขาแล้วเราจะทำอย่างไร เหมือนเราได้ไปเรียนรู้วิธีการคิด ไอเดียอะไรต่าง ๆ ของธุรกิจอื่นอย่างน้อยก็เป็นประโยชน์ เป็นไอเดียที่เราสามารถเอาไปใช้ได้ในอนาคตครับ
ถ้ามีโอกาสแนะนำหลักสูตรของ CIRCO ให้กับธุรกิจอื่น ๆ จะแนะนำพวกเขาอย่างไร 

ผมอยากเรียนเชิญคนที่อยู่ในแวดวงเรื่องของความยั่งยืน หรือเรื่องของ Circular อยู่แล้ว ถ้ามาเรียนก็จะได้มีหลักการที่ practical จริง ๆ มีแนวคิดต่าง ๆ ที่สามารถนำไปต่อยอดและประยุกต์ใช้ได้ ส่วนคนที่ไม่ได้อยู่ในวงการเลยเนี่ย ผมคิดว่าอย่างน้อย ๆ การได้มาเรียนรู้ไอเดีย ได้เรียนรู้กระบวนการ ผมคิดว่านี่น่าจะเป็นองค์ความรู้อย่างหนึ่งที่เขาสามารถนำไปพลิกแพลงในกระบวนการทำงานหรือไปหา business model ใหม่ ๆ มาต่อยอดสิ่งเก่า ๆ ได้ ผมคิดว่าน่าจะมีประโยชน์กับทุก ๆ คนเลยครับ

ความประทับใจหลักจากเข้าร่วมโครงการ

ผมว่าเป็นโมเมนต์ทุก ๆ โมเมนต์ที่มีเทรนเนอร์เข้ามาครับ เพราะเป็นช่วงที่ทุกคนพยายามinput ความคิด และให้คำแนะนำ บางครั้งเราเองมองจาก brand owner เราอาจจะมองแค่ด้านเดียว แต่พอมีเทรนเนอร์มาเขาจะมองในมิติที่แตกต่างกัน  

อีกโมเมนต์ก็คือ การ pitching เหมือนกับว่าเราจะเอาฝันนี้ไปขายให้กับคุณวิฑูรย์ (ผู้ก่อตั้ง) น่ะครับ 

วันนั้นก็ตื่นเต้นมาก และในอนาคตก็คิดว่าคงตื่นเต้นมากกว่านี้ครับ ทั้งในการไปขายไอเดียและทำให้สิ่งที่เขาคิดนั้นเป็นจริงมากขึ้น คือเขาคิดเอาไว้ว่า “ในโลกนี้พ่อแม่ไม่ควรจะซื้อของเล่น เด็กควรจะเล่นอะไรก็ได้” ดังนั้น เราจะต้องทำให้ vision-mission ตรงนี้มันสำเร็จ และผมว่าเราใกล้ถึงจุดนั้นแล้ว โมเมนต์ตรงนั้นก็เลยค่อนข้างสนุกที่ได้พูดคุยแลกเปลี่ยนกัน ต้องชื่นชมเทรนเนอร์หลายๆ คนด้วยครับ ถึงจะเป็นเด็กๆ แต่ก็มีมุมมองไอเดียดีๆ ทำให้ผมกลับมาคุยกับทีมเลยว่า ทำไมเด็กสมัยนี้เก่งกันขนาดนี้ เราที่อายุเท่ากันตอนนั้นยังไม่กล้าคิดขนาดนี้เลย